NOOIT MEER NATTE VOETEN
Rubberlaarzen zijn een onmisbaar onderdeel van het buitenleven. Als accessoire zijn ze uitgegroeid tot een heus symbool van robuustheid en veelzijdigheid, geschikt voor natte, modderige en winterse omstandigheden. Zeldzaam is de boer, jager, buitenmens… die niet minstens één paar laarzen paraat heeft staan. Als eerbetoon aan dit eenvoudige maar nobele type schoeisel, brengen we hier het verhaal van de rubberlaars.
LAARZEN VOOR EEN HERTOG
Wanneer je in het Verenigd Koninkrijk over rubberlaarzen praat, drijft de term “Wellington” al snel boven. Deze laars was oorspronkelijk gemaakt uit leer en gebaseerd op een type laars uit Duitsland - Hessen meer bepaald - dat heel populair was in de 19e eeuw. Het nieuwe design, dat tot net onder de knie kwam, werd voor het eerst gedragen en gepopulariseerd door de eerste hertog van Wellington. Vandaar blijft de naam Wellington aan de overkant van het kanaal onlosmakelijk verbonden met deze laarzen. Zoals gezegd werden deze eerst uit leer gemaakt en dus - nog - niet uit rubber.
In 1852 kwam hier verandering in toen een Brits/Amerikaanse ondernemer, ene Hiram Hutchinson, een ingenieur genaamd Charles Goodyear ontmoette die net een procédé had ontwikkeld om natuurlijk rubber te vulkaniseren. Terwijl Goodyear - een naam die nog altijd bekend in de oren klinkt - besloot om banden te produceren met zijn uitvinding, kocht Hutchinson het patent om schoeisel te maken. Hij verhuisde naar Frankrijk en startte een bedrijf dat vandaag nog steeds actief is onder de naam Aigle. In een land waar destijds 95% van de bevolking op het land werkte met houten klompen aan de voeten, was de introductie van een volledig waterdichte rubberlaars een instant succes. Sindsdien kwamen de boeren en landwerkers thuis met schone, droge voeten. Rubberlaarzen werden daarom ook uitvoerig gebruikt in de beide wereldoorlogen, zodat de soldaten schoeisel ter beschikking kregen dat geschikt was voor de natte, modderige slagvelden van het Europese vasteland. Eens de tweede wereldoorlog op zijn einde liep, werden rubberlaarzen algemeen populair bij boeren en buitenmensen om droge voeten te bewaren bij barre, natte weersomstandigheden.
BUITENSTE LAAG
Naast laarzen gemaakt uit leder, waar we in dit artikel niet verder op ingaan, zijn er twee heel aparte materialen waarmee de buitenste laag van een “Wellington” laars gemaakt wordt. Het eerste en tevens goedkoopste materiaal zijn polymeren op basis van petroleum zoals PVC. Spotgoedkoop, dat wel, maar het synthetische materiaal is stijver, minder duurzaam en niet zo soepel als de natuurlijke variant. Daarbij kan PVC na verloop van tijd ook makkelijker scheuren. Dit maakt het materiaal dan ook minder betrouwbaar in uitdagende omstandigheden.
Al bijna 170 jaar is de grondstof bij uitstek voor rubberlaarzen dan ook natuurlijk rubber. Dit materiaal is soepel, vormt zich naar de voeten van de drager en is tegelijkertijd extreem duurzaam. Daarbij heeft natuurlijk rubber een hoge elasticiteit, is extreem robuust en zeer waterdicht. Natuurlijk rubber wordt doorgaans geproduceerd uit latex, gewonnen uit rubberbomen. Ongeveer één derde van dit sap bestaat uit rubber. De latex wordt vervolgens gefiltreerd en verdund met water. Het resultaat hiervan wordt met zuur behandeld om de rubberdeeltjes te doen stollen. Het resultaat hiervan, ook rubber genoemd, wordt tot dunne plakken gerold en gedroogd. Deze dunne plakken vormen het basismateriaal voor elk paar natuurrubberen laarzen.
PRODUCTIESTAPPEN
Terwijl synthetische laarzen worden gemaakt door middel van een geautomatiseerde spuitgiettechniek, dit is meteen de reden waarom ze zo goedkoop zijn, worden laarzen uit natuurrubber grotendeels met de hand gemaakt. Er zijn meer dan zestig productiestappen en meer dan twintig verschillende componenten nodig om één enkele laars te maken. De rubberen stukken worden over een leest gespannen, zodat ze stap voor stap de vorm van een laars aannemen. Wanneer de vorm is gecreëerd, worden kleine details toegevoegd en de laars verder afgewerkt. Eens de laars is gevormd, is ze klaar voor de laatste stap in het productieproces, met name het vulkaniseren. Dit is het ‘koken’ van de rubberlaars op een optimale temperatuur voor een welbepaalde duur, om ze zo flexibel en duurzaam te maken. Eens de laars na het koken is afgekoeld, wordt ze getest op haar waterdichtheid.
WARME VOETEN
Naast het buitenste materiaal uit natuurrubber, worden er diverse materialen gebruikt om de laarzen te voeren. Het type voering bepaalt in grote mate de inzetbaarheid van de laarzen. De voering op zich zal geen invloed hebben op de pasvorm van de laarzen, maar wel het verschil maken tussen warme en koude voeten, afhankelijk van de temperaturen waarin je de laarzen zal dragen.
Een klassiek paar laarzen voor universeel gebruik heeft een eenvoudige, dunnen polyester of jersey voering. Het laatste is een licht en comfortabel materiaal gemaakt uit katoen en polyester. Een laars met een dunne voering is perfect voor de warmere maanden. Wanneer het kouder wordt heb je echter al snel goede, warme sokken nodig omdat de combinatie van laars en voering op zich onvoldoende isolatie biedt en dus de lichaamswarmte meteen laat ontsnappen.
Neopreen is een flexibel, waterafstotend materiaal dat als voering perfect geschikt is voor lagere temperaturen. Dit maakt het ideaal voor koude omstandigheden. Dit synthetisch materiaal is een waar genoegen als het koud is. Het draagt ook zacht en aangenaam aan de voet. Het is echter niet meer zo aangenaam eens de buitentemperaturen stijgen. Voeringen uit neopreen zijn hoofdzakelijk beschikbaar in twee diktes: 3 millimeter voor temperaturen tot -15°C en 5 millimeter voor temperaturen tot -25°C.
Een leren voering in een natuurrubberen laars biedt voor velen het ultieme comfort. Daarnaast is een dergelijke voering enorm robuust. Het prijskaartje is echter ook wat hoger dan synthetische alternatieven. Daar staat tegenover dat laarzen met een leren voering het hele jaar rond voor comfort zorgen, zeer duurzaam zijn en makkelijk dragen. Het soepele leer van de voering wordt vaak behandeld tegen vocht, waardoor het soepel blijft, ook al komt het in contact met water. Het Franse Le Chameau was de eerste producent die rubberlaarzen met een leren voering op de markt bracht, en dat al in de jaren ‘50 van vorige eeuw.
Tot slot is wol een 100% natuurlijk materiaal dat als voering zeer goed werkt voor de koude wintermaanden. Het isoleert uiteraard zeer goed de lichaamswarmte en houdt de voeten droog en comfortabel.
ZOOLPROFIELEN
Met een goede rubberlaars sta je stevig en heb je grip op de ondergrond waar je het meest actief bent. De ene is echter minder geschikt voor bepaalde toepassingen dan de andere. Vandaar nemen we de verschillende types zoolprofielen hier best even onder de loep. Een loopvlak met smalle, fijne ribbels werkt heel goed op een natte, harde ondergrond, denk bijvoorbeeld aan het dek van een schip, maar is nutteloos in de modder. Een loopvlak waarbij het profiel dikke, brede groeven heeft, is dan weer heel geschikt voor modderig terrein. Vergelijk het met de banden van een auto voor het racen op een circuit met de banden van een tractor. Omdat deze twee soorten profielen zo verschillend zijn, werden er hybride vormen ontwikkeld die het beste van beide werelden combineren en zo tractie geven op elk type ondergrond. Wat ook het type zoolprofiel is waarvoor je kiest, draag er zorg voor dat de zool van de laars verstevigd is en niet al te flexibel. Een zool die heel gemakkelijk plooit geeft maar weinig steun - en dus comfort - aan de voet en kan snel voor vermoeidheid zorgen.
TOT SLOT
Wanneer je op zoek bent naar een paar rubberlaarzen, zorg je er best voor dat deze goed aansluiten aan je voet, onderbeen en kuit zonder té strak of té los te zitten. Een dergelijke pasvorm verzekert maximaal comfort gecombineerd met de nodige bewegingsvrijheid. Een laars die te strak is, schuurt. Een laars die te los is, kan zorgen voor blaren. In beide gevallen is het comfort voor de drager verre van optimaal. Begin met een paar te passen in je gewone schoenmaat en zorg voor een paar dat perfect aansluit op je kuiten. Veel rubberlaarzen zijn verstelbaar bij de kuiten door middel van een riempje. Dit kan vaak een goede oplossing zijn. Hou er ook rekening mee dat je in de koudere maanden dikkere sokken draagt. Ook dit gaat een goede pasvorm beïnvloeden. Rubberlaarzen hebben heel veel te bieden: duurzaamheid, comfort en stijl. Hedendaagse laarzen combineren een stijlvolle, chique look met functionaliteit en innovatie. Ze zien er niet alleen goed uit in bos en veld maar leveren ook topprestaties in zelfs de meest slechte weersomstandigheden. Nooit meer natte voeten, net als 170 jaar geleden.
Reactie plaatsen
Reacties